Leilungvum

Leilungvum heh um hnak tlak nawn hang lo i. Tunlo kum rei lo nio ah tu minung pawl in eih leh in tuh kin har ngai tuh i hang. Law law se 2011 ah leilungvum population heh  7 billion lai kin khim te i hang. He tih bang din hmun fang in tu tunlo kum rei lo nio kin sansung rori 2025 dung fang in billion khat dung in kin pung thei la la men i ciatih fang tu billion 8 kin khim tuh tih ca i 2025 fang in, ciatin feh ziamzo ai khaw 2043 dung fangin billion 9 dung kin lo khim man tengto ai khaw, 2083 meuh fang in tu 10 billion lai kin khim tuh i tin mifim mithiam pawl in ruat tlang i.

Leilungvum Most Populous ram panga pawl sik cul a sing khaw.

1.       China     - 1, 341,335,000

2.       India      - 1,224,614,000

3.       United State      - 310, 781,000

4.       Indonesia            - 239,781,000

5.       Brazil     - 194,946,000

Heang pawl heh minung tam hmun ber ram pawl i hang.

Pathian in arsi bangin tam in ning karh tuh i kin ti hnak bangin kin lo tam te te man leilungvumpui in tuar lo i hang.

1.       Leilungvum mipui 20% dungin thil leileh hmang suak in, 80% dungin natural siatsuah i sing.

2.       Minung nisiar in 5, 000 dung in kin thi tio i ziangman tifang, ti rim ze ze ding man in i, 1 billion dungin ti pha leh thianghlim ding pha nei lo i sing.

3.       1 biliion hrawng dung heh rikam mang bang vansang in um thei men i sing, tunlo can reilo nio ah.

4.       Ramsa rannung 50% dung in ren ngeu hnak tuar ai akawn khai suak thil loin.

5.       Ram ngaw leh tu pui pui pawl khai 40% dung in siatsuah hnak tuar tio ai, ram tai leh thinkung pawl vawng hnak man in.

6.       Tipuithuamthu hnia lam nga leh tisung rannung pawl in khai nasa lio in tlawm te te i ai, laukul hnak suak te te i hang tisung rannung pawl tlawm zian zo man in.

7.       Tunhlan a liam cia kum 15 hnakin tunsan ah temperature khai  rauh ngaiin sa te te i.

8.       Leilungvum ice pawl khai hlanlai hnak in 40% dungin lo tlawm teu i hang.

9.       Minung kin lo pungcak ze man in ramharsa kin tam te te ai khaw 2050 dung fang in tu leilungvum ah refugees heh 200 million dung kin khim thei men i.

A ziang ziang khai i ta khai selai ramsa, tisung ai um pawl, mual ai ramsa tlangleng hnak pawl leh van ai a um vanio leh thil dang hmuah hmuah hnak in minung heh leilungpui ah thil ti ben ber sing ai, leilungvum mawrhphur hnak lianber nei tu khai kinmahte pah i sing ih, ciaman khuaruat kin cu ngai hang i. Tunhlan zanniat kin pupa te san zanniat leh tun kin san zanniat khai ruat le sing khaw nasa ngaiin kin cangkang i hang. Ciaman tun kin san heh a nuam teng thiah lai i, tunlo kum reilo nio kin fa te san ah tu leilungvum heh a kawn tin um tuh i ti heh ruat ban har ngai i, ram harsa hrang pawl ah ngawn nun hnak a um lo tluk i hang.

Na farah man beidawn in um mah

Sa na nei ben  lo sa rawp ngaiin na um can fang thinnau mah tangka nei in khai sa ei thil lo leh ei ngam lo minung kin tawr i, sa na rawp ngaiin na ei fang a ur dan heh na diriam ngai de i lo im? Nisiar sa ei tu lei sa a ur hnak khai ling hang tuh lo i si khaw.

Ram cangkang minei neiluan pawl in computer leh mobile a phun phun hmang in in pha pha ah um in online in thil a phun phun bawn in social networking in fenu tlangval si dun in nuam ngai in um napui awt ma law khia ang pawl khai heh mobile in mi a pawn tam ze man leh mp3 in hla a ngai tam ze man bilngawng sio tam ngai i, bakah online a to tam ze man mit hnawm kio ziangkhai hmu thil nawn lo tam ngai i. Tunsan tu technology san i man na hiam le khaw internet cafe te bangah 1 hour e maw 3 hour e maw tin tangka tham in to thil hlen i sing, sun ni vui vui in computer na tawk hnak in camkhat sung nio na online hnak heh pha sawn i , rei ze to le si khaw thil a i lo lo sik bai nio i porn ti bang e maw virus tibang khai download sual bai nio i.

In um hnak hnikpuan sia nio na sil hnak de khai tha nau mah, minei pawl in hnikpuan pha pha sil tio de man hnik puan mawi heh lingthiam lo hang ai a kul lo pui pui ah tangka senso hnak tam ruai menma i, nipuinia fang angki bawngbi mawi nio na sil fang na thinhiam dan heh hih tu hlen de.

Tangka nei bial heh hlawngtling hnak i lo i ai, naper awngmin hnak sawn heh hlawhtling hnak diktak sawn i. Rimsu ngaiin lo na vai hnak fangvui te pha ngaiin lo po le khaw na ang in na thinnuam hnak bang heh hlawhtling hnak diktak sawn i. Minung tu kin san cawm ze i man kin thinhiam tuh hnak leh kin daih hnak bang thil bawn heh a pha ber i, restaurang leh office pha pha ah thin diriam lo puiin hlawh tamngai ngahin na na per hnak in na interesting zawng ah hlawh man tlawm nio in na per tu sawn, thinlung hiam fang in kin aipuang de i lo im.